Diplomat Nasıl Bir Meslek

Diplomat

TANIM Türkiye’nin ve Türk vatandaşlarının haklarına ve çıkarlarına uygun olarak yabancı devletler  ve uluslar arası kuruluşlarla ilişkileri yürütmek üzere Dışişleri Bakanlığınca atanan kişidir.   GÖREVLER  Hükümetçe belirlenen esaslara uyan dış politikayı uygular ve Türkiye Cumhuriyetinin  yabancı devletler ve uluslar arası kuruluşlarla olan ilişkilerini yürütür,  T.C. uyruklu, gerçek ve tüzel kişilerin yabancı devletler ve uluslar arası kuruluşlar  karşısında hak ve çıkarlarını korur, geliştirir ve bu alanlarda diplomasi ve  konsolosluk korumasını sağlar,  Türkiye Cumhuriyetinin yabancı devletlerle, bunların temsilcilikleri ve temsilcileri  ile uluslar arası örgüt ve ilgili bakanlıklarla işbirliği yaparak ilişki ve görüşmelerini  yürütür, Bu ilişki ve görüşmeler sonucu gerekiyorsa uluslar arası anlaşmaları yine  diğer bakanlıklarla işbirliği içinde yapar,   Diğer bakanlık ve kuruluşların dış politikayı etkileyen faaliyet ve ilişkilerinin  Devletin dış politikasına uygunluğunu sağlar, bu kuruluşların uluslar arası kuruluşlar  ve yabancı kamu ve özel kuruluşlarıyla kendi görev alanlarına giren ilişkilerin  eşgüdümünü sağlar ve bunlara katılır,  Mali, ekonomik ve diğer konularda ilgili kurum ve kuruluşlarca yürütülmesi gereken  dış ilişki ve görüşmelerin dış politikaya uygun olarak yürütülmesini gözetir,  Türkiye Cumhuriyetini temsil yetkisine sahip olarak geçici görevle görevlendirilen  temsilciler ve temsil heyetlerine Türkiye Cumhuriyetini bağlayacak konularda  hükümetlerin emir ve talimatlarını iletir,   Yabancı devletler ve uluslar arası kuruluşlarda temsil işlerini yetkili makam olarak  yürütür,  Yabancı devletler ve uluslar arası kuruluşlardaki gelişmeleri ve bunlar arasındaki  ilişkileri izler.   MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Diplomat (Dış İşleri Meslek Memuru) olmak isteyenlerin;  Söz ve yazıdaki ayrıntıyı, öz ifadeyi algılayabilen,  Sosyal bilimlere ilgili ve bu alanda başarılı,  Başkalarını etkileyebilen, düşüncelerini başkalarına söz ve yazı ile aktarabilen,  İnsanlarla iyi iletişim kurabilen,   Yeniliklere açık, yaratıcı, coşkulu,  Sorumluluk duygusuna sahip, sır saklayabilen,  Düzgün bir fiziki yapıya sahip ve bedensel özürü bulunmayan,  İleri derecede İngilizce veya Fransızca ve Almanca bilen kimseler olmaları gerekmektedir.   ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI  Diplomatlar (Dış İşleri Meslek Memuru) Dışişleri Bakanlığına bağlı olarak,  Ankara’daki Merkez teşkilatında ve Türkiye’nin yurtdışında bulunan büyükelçilik,  başkonsolosluk ve daimi temsilciliklerde görev yaparlar.  Yurtdışında kişi, haberleşme ve bina dokunulmazlığı haklarından yararlanırlar.  Ayrıca, gümrük denetiminden de muaftırlar.  Çalışma saatleri görevli bulunduğu ülkenin çalışma saatlerine bağlıdır. Bunun yanısıra  saat farkı bulunan ülkelerde gerektiğinde kendi ülkesinin çalışma saatlerine göre de  çalışırlar.  Meslek hayatlarının üçte iki kadarı dış temsilciliklerde geçer. Yurtdışına her tayin  öncesinde tayin yapılacak yurtdışı görev yerleri belirlenir. Tayin kapsamına giren  memurlardan tercihlerini bildirmeleri istenir. Yapılan tayinlerde memurların  tercihleri imkanlar elverdiği ölçüde dikkate alınır. Meslek memurlarının, hizmetin  gerektirdiği istisnalar dışında dış görev süreleri en çok beş yıl, merkez görev  süreleri ise en az iki yıldır.   MESLEK EĞİTİMİ MESLEK ÖN EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Ülkemizde diplomat (dış işleri meslek memuru) yetiştiren herhangi bir fakülte veya bölüm  bulunmamaktadır. Üniversitelerin Siyasal Bilgiler, İktisat, İktisadi ve İdari Bilimler  Fakültelerinin Uluslar arası İlişkiler, Kamu Yönetimi, Siyaset Bilimi, İktisat, İşletme,  Maliye, Ekonomi bölümleri ile Hukuk Fakülteleri veya bunlara denkliği YÖK tarafından  onaylanmış yabancı öğrenim kurumları bu mesleğin ön eğitim yerleri olarak sayılabilir.    MESLEK ÖN EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Lise veya dengi okul mezunlarının katılabildiği, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı’nda  eşit ağırlık puanına göre öğrenci alan ve eğitim süresi dört yıl olan üniversitelerin Siyasal  Bilgiler, İktisat, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin Uluslararası İlişkiler, Kamu  Yönetimi, Siyaset Bilimi, İktisat, İşletme, Maliye, Ekonomi bölümleri ile Hukuk  Fakültelerini veya bunlara denkliği YÖK tarafından onaylanmış yabancı öğrenim kurumlarını  kazanmış olmak gerekmektedir. (Uygulamada sınav konularının denkliği bakımından  Uluslararası İlişkiler Bölümü mezunları daha fazla başarı sağlamaktadırlar.)   MESLEKİ EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER Siyasi Tarih, Anayasa Hukuku, Türkiye’nin Yönetim Yapısı, Siyasal Sistemler ve İnsan  Hakları, Ekonomi, Maliye, İngilizce, Türkçe, Uluslararası Politika, Ululslararası Hukuk,  Devletler Özel Hukuku, Medeni Hukuk, Türkiye Ekonomisi, Uluslar arası Ekonomi, Hukukun  Temel Kavramları.TÜRKİYE İŞ KURUMU 3 MESLEĞE GİRİŞ KOŞULLARI Dışişleri Bakanlığı’nın açmış olduğu, adayların yabancı dil ve okul bilgileri ile akıl yürütme,  kavrayış ve ifade yeteneklerinin ölçüldüğü yazılı ve sözlü meslek memurluğu sınavında  başarılı olmak gerekir. Sınava girebilmek için aranan nitelikler şunlardır:  Her türlü iklim şartlarına dayanıklı olduğunu tam teşekküllü resmi hastane raporu  ile belgelemek,  Üniversitelerin Siyasal Bilgiler, İktisat, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin  dört yıl süreyle eğitim veren Uluslar arası İlişkiler, Kamu Yönetimi, Siyaset Bilimi,  İktisat, İşletme, Maliye, Ekonomi Bölümleri ile Hukuk Fakültelerinin veya bunlara  denkliği yetkili kurumca (YÖK) onaylanmış yabancı öğrenim kurumunu bitirmiş  bulunmak,  Yazılı eleme sınavın ilk gününde otuz bir yaşından gün almamış olmak,  ÖSYM tarafından yapılan KPSS sınavlarından Dış İşleri Bakanlığı aday meslek  memurluğuna giriş için belirlenmiş puan türünden sınav ilanında duyurulacak yeterli  puan almak gerekmektedir. Sınav Konuları: Yazılı eleme aşamasında, İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerinde  kompozisyon, Türkçe’den yabancı dile çeviri ve yabancı dilden Türkçe’ye çeviri bölümleri  bulunmaktadır. Almanca’dan sınava gireceklerin, İngilizce veya Fransızca dillerinden  birinden de sınava girmeleri gereklidir. Ayrıca, iki dilden birden sınava girmek de  mümkündür.Yazılı aşamasını kazanan adaylar sözlüye çağrılırlar. Sözlü aşamasında  adaylara; Siyasi Tarih, (Osmanlı Siyasi Tarihi, 1789’dan zamanımıza kadar Dünya Siyasi  Tarihi, Türk İnkılap Tarihi); Uluslararası Politika; Anayasa Hukuku, Siyasal Sistemler ve  İnsan Hakları, Türkiye’nin yönetim yapısı; Uluslararası Hukuk, Devletler Özel Hukuku;  Hukukun temel kavramları ve Medeni Hukuk; Türkiye Ekonomisi; Maliye; Uluslar arası  Ekonomi; Genel Kültür konularında sorular yöneltilmektedir. Sözlü ve mülakat şeklinde  yapılan sınavda adaylar, yukarıda belirtilen konuların tümünden bir defada sınava tabi  tutulurlar.   ADAYLIK EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ  Aday meslek memurlarının eğitim süresi iki yıldır.Sınav sonucunda, Dışişleri Bakanlığına  katılan aday meslek memurları, önce temel eğitime, daha sonra kapsamlı olarak hazırlanan  hazırlayıcı eğitime ve staja tabii tutulurlar. Dışişleri Bakanlığı Eğitim Merkezi Başkanlığı  tarafından düzenlenen bu temel ve hazırlayıcı eğitim bir yıl sürmektedir. Aday memurlar,  temel ve hazırlayıcı eğitimin ardından merkez birimlerinde bir yıl staj yaparak iki yıllık  hizmet içi eğitim süresini tamamlarlar.   ADAYLIK EĞİTİMİ SONUNDA ALINAN UNVAN  Olumlu sicil alan ve adaylıkları tamamlanan meslek memurları Ataşe unvanını alırlar.   ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Diplomatlar (Dış İşleri Meslek Memuru), Dış İşleri Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ile  yabancı ülkelerde Başkonsolosluklar, Daimi Temsilcilikler ve Büyükelçiliklerde çalışırlar.   EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE Temel eğitim süresince durumu uygun olan öğrencilere Kredi ve Yurtlar Kurumunca kredi  ve öğrenim harcı verilmektedir. Karşılıklı veya karşılıksız burs alan öğrenciler de vardır.  Öğrenim süresince eğitim masrafları tamamen öğrenciye aittir.   EĞİTİM SONRASI  Diplomatlar (Dış İşleri Meslek Memuru) maaş ve özlük hakları bakımından kamu  personeline tanınan haklardan yararlanırlar. Ankara’da Bakanlık merkez teşkilatında  görevli meslek memuruna ayrıca, “Dışişleri Hizmetleri Tazminatı” ödenir. Bu  çerçevede Dış İşleri Bakanlığında göreve yeni başlayan bir meslek memuru asgari  ücretin yaklaşık dört katı tutarında maaş alır.  Yurtdışı maaşları her ülkenin yaşam koşulları ve pahalılık durumuna göre değişiklik  göstermektedir. Görev yapılan ülkenin hayat şartlarına göre iki ile yedi bin ABD  Doları arasında maaş alırlar. Maaş düzeyleri iki-üç yılda bir Birleşmiş Milletler  Yaşam Standardı esasına göre bulunulan ülkedeki hayat pahalılığı açısından gözden  geçirilir. İlk yurtdışı tayininde, örnek olarak Almanya’ya atanan bekar bir meslek  memuru yaklaşık 3000 Euro maaş alır.  Evli memurların yurtdışı maaşlarına aile yardımı olarak, eş için %5, iki çocuğa kadar  çocuk başına %2,5 eklenir.  Yurtdışında görevli memurlara ayrıca, pahalı ülkelerde maaşlarının belli bir oranını  aşmaması koşuluyla, kira katkısı sağlanır.  Yurtdışına atanan veya merkeze dönen memura ve aile fertlerine uçak biletleri  yanında eşya nakil yolluğu ödenir.   MESLEKTE İLERLEME  Ataşelik süresi bir yıldır. Ateşelik görevinden sonra 3 yıl 3.katip, arkasından 3 yıl  süre ile 2. Katip olarak görev yaparlar. Ataşelik, 3. Katiplik ve 2. Katiplik  dönemlerinde Muavin Konsolos sıfatını da taşıyarak yurt dışında görevlendirilirler.  2. Katiplik süresinin sonunda yapılan sınav sonucuna göre Başkatip unvanını alırlar ve  Başkatip olanlar Konsolos yeterlik sınavına kabul edilirler.  Konsolos yeterlilik sınavını kazananlar, Konsolosluk dönemlerindeki başarı  durumlarına göre Şube Müdürü veya Daire Başkan Vekili ile Daire Başkanı  olabilirler. Bu unvanları taşıdıkları süre zarfında aynı zamanda Başkonsolos sıfatı ile  yurtdışında görevlendirilirler.  Başkonsoloslar daha sonra durumlarına göre Genel Müdür Yardımcısı olabilirler ve  bu süre zarfında aynı zamanda Elçi sıfatını alırlar. Bir süre sınırlaması  bulunmamakla birlikte bu görevde 2 ile 4 yıl arası görev yaparlar. Genel Müdürlüğe  yükselen diplomatlar ise Büyükelçi sıfatı ile yurtdışında görevlendirilirler.   EK BİLGİLER DIŞ TEŞKİLAT Büyükelçilikler, nezdinde bulundukları ülke ile Türkiye arasındaki ikili düzeydeki ilişkileri yürüten diplomatik misyonlardır. Büyükelçi, söz konusu ülkede Türkiye Cumhuriyeti  Devletini ve Cumhurbaşkanını temsil eder ve Cumhurbaşkanının kendisine güven duyduğunu  ifade eden mektubu, nezdine atandığı Devlet Başkanına sunularak göreve başlar.  Büyükelçilikte görevli Büyükelçi dışındaki meslek memurları, kıdemlerine göre sırasıyla  Ataşe, Üçüncü Katip, İkinci Katip, Başkatip, Müsteşar ve Elçi-Müsteşar unvanlarını  taşırlar. Daimi Temsilcilikler, bir uluslar arası kuruluşta Türkiye’yi temsil eden diplomatik  misyonlardır. Daimi Temsilci, Büyükelçi unvanını taşır. Daimi Temsilci dışındaki meslek  memurları kıdemlerine göre sırasıyla, Ataşe, Üçüncü Katip, İkinci Katip, Başkatip,  Müsteşar ve Daimi Temsil Yardımcısı unvanlarını taşırlar. Başkonsolosluklar, görev sahalarına giren bölgede Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomik ve  kültürel çıkarlarını korumak ve bölgede yerleşik T.C. vatandaşları üzerinde devletin  himayesini sağlamakla yükümlüdürler. Bir ülkede birden fazla başkonsolosluk bulunabilir.  Başkonsolosluğun amiri Başkonsolos unvanını taşır. Bu misyonlarda görev yapan diğer  meslek memurları kıdemlerine göre sırasıyla, Ataşe, Muavin Konsolos, Konsolos ve  Başkonsolos Yardımcısı unvanlarını taşırlar. Başkonsolosluklar, bulundukları ülkede yerleşik  Büyükelçiliğe bağlıdırlar.   YARARLANILAN KAYNAKLAR  Meslek elemanları,  Dış İşleri Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü,  Dışişleri Bakanlığı dokümanları,  Uluslar arası Politika Ders Kitabı (Mehmet GÖNLÜBOL),  Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar.   DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER  İlgili eğitim kurumları,  Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr  Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/  Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.